کد مطلب:188754 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:158
ترویج مکتب جهاد و شهادت
شرایط عصر امام باقر (ع) هر چند برای قیام مسلحانه علیه زمامداران فاسد مساعد نبود و امام باقر (ع) اصلاح امت را در راهی دیگر می جست تا زمینه های لازم برای تحولات مثبت فراهم آید، اما در این رهگذر، هرگز از تبلیغ ارزش جهاد و شهادت و زنده نگاه داشتن روح غیرت و حمیت و ایثارگری در امت اسلامی غفلت نورزید.
امام باقر (ع) در اهتمام به نقش جهاد و مبارزه ی مسلحانه در دفاع از ارزش های الهی می فرماید:
ارزش ها همه و همه در شمشیر و در لوا و سایه ی شمشیر نهفته است [1] .
و نیز فرمود:
تمام خوبی ها همه ی ارزش ها بر پیشانی اسب های میدان نبرد، نقش بسته است و این حقیقت تا پایان عمر جهان ثابت و تغییرناپذیر خواهد بود [2] .
امام (ع) با بیان جمله ی اخیر اعلام می دارد كه در هیچ مقطعی از تاریخ بشر، حفظ ارزش ها و حیات دین و تحقق عدالت و اجرای حق، بی نیاز از مبارزه و درگیری با عناصر فاسد و ستم پیشه نیست.
یعنی هیچگاه جامعه بشری از وجود فسادانگیزان، استثمارگران، حق ستیزان و ظالمان خالی نخواهد بود و صالحان و مؤمنان از تعدی آنان ایمنی نخواهند یافت، مگر در پرتو شمشیر، كه سمبل مبارزه ی مسلحانه است.
امام باقر (ع) در عمل نشان داد كه نخستین حركت در مسیر اصلاح جامعه، حركت فكری و علمی است، ولی با توجه به واقعیت جریان های اجتماعی، و با توجه به این كه هرگز همه ی مردم اهل منطق و برهان نیستند و جز قدرت، چیزی آنان را بر جای خود نمی نشاند، اگر مصلحان در یك دست قلم و كتاب دارند، باید در
[ صفحه 160]
دست دیگر سلاح و شمشیر داشته باشند وگرنه هرگز به مقصد نخواهند رسید.
آن حضرت، در بزرگداشت امر جهاد و شهادت می فرماید:
پدرم - علی بن الحسین (ع) - همیشه این سخن را از رسول خدا (ص) نقل می فرمود: هیچ قطره ای در نزد خداوند از قطره ی خونی كه راه او ریخته شده باشد، محبوبتر نیست [3] .
و نیز می فرمود:
مردی به حضور رسول خدا (ص) رسید و گفت: من به شدت شیفته ی جهاد هستم.
پیامبر به او فرمود: پس در راه خدا به جهاد برو؛ زیرا اگر كشته شوی، به زندگی واقعی راه خواهی یافت و نزد خدا روزی خواهی داشت، و اگر در مسیر جهاد بمیری، پاداش تو از سوی خدا تضمین شده است و اگر از جهاد سالم بازگردی، از تمام گناهانت پاك شده ای [4] .
امام باقر (ع) در اهتمام به نقش جهاد و مبارزه ی مسلحانه در دفاع از ارزش های الهی می فرماید:
ارزش ها همه و همه در شمشیر و در لوا و سایه ی شمشیر نهفته است [1] .
و نیز فرمود:
تمام خوبی ها همه ی ارزش ها بر پیشانی اسب های میدان نبرد، نقش بسته است و این حقیقت تا پایان عمر جهان ثابت و تغییرناپذیر خواهد بود [2] .
امام (ع) با بیان جمله ی اخیر اعلام می دارد كه در هیچ مقطعی از تاریخ بشر، حفظ ارزش ها و حیات دین و تحقق عدالت و اجرای حق، بی نیاز از مبارزه و درگیری با عناصر فاسد و ستم پیشه نیست.
یعنی هیچگاه جامعه بشری از وجود فسادانگیزان، استثمارگران، حق ستیزان و ظالمان خالی نخواهد بود و صالحان و مؤمنان از تعدی آنان ایمنی نخواهند یافت، مگر در پرتو شمشیر، كه سمبل مبارزه ی مسلحانه است.
امام باقر (ع) در عمل نشان داد كه نخستین حركت در مسیر اصلاح جامعه، حركت فكری و علمی است، ولی با توجه به واقعیت جریان های اجتماعی، و با توجه به این كه هرگز همه ی مردم اهل منطق و برهان نیستند و جز قدرت، چیزی آنان را بر جای خود نمی نشاند، اگر مصلحان در یك دست قلم و كتاب دارند، باید در
[ صفحه 160]
دست دیگر سلاح و شمشیر داشته باشند وگرنه هرگز به مقصد نخواهند رسید.
آن حضرت، در بزرگداشت امر جهاد و شهادت می فرماید:
پدرم - علی بن الحسین (ع) - همیشه این سخن را از رسول خدا (ص) نقل می فرمود: هیچ قطره ای در نزد خداوند از قطره ی خونی كه راه او ریخته شده باشد، محبوبتر نیست [3] .
و نیز می فرمود:
مردی به حضور رسول خدا (ص) رسید و گفت: من به شدت شیفته ی جهاد هستم.
پیامبر به او فرمود: پس در راه خدا به جهاد برو؛ زیرا اگر كشته شوی، به زندگی واقعی راه خواهی یافت و نزد خدا روزی خواهی داشت، و اگر در مسیر جهاد بمیری، پاداش تو از سوی خدا تضمین شده است و اگر از جهاد سالم بازگردی، از تمام گناهانت پاك شده ای [4] .
[1] الخير كله في السيف و تحت السيف و في ظل السيف. فروع كافي 5 / 8.
[2] ان الخير كل الخير معقود في نواصي الخيل الي يوم القيامة. همان.
[3] سمعت اباجعفر (ع) يقول: ان علي بن الحسين (ع) كان يقول: قال رسول الله (ص): ما من قطرة احب الي الله عزوجل من قطرة دم في سبيل الله. اصول كافي 5 / 53، ح 3.
[4] اتي رجل رسول الله (ص) فقال: اني راغب نشيط في الجهاد، قال (ص): فجاهد في سبيل الله فانك ان تقتل كنت حيا عندالله ترزق، و ان مت فقد وقع اجرك علي الله، و ان رجعت خرجت من الذنوب الي الله. نورالثقلين 1 / 409؛ تفسير العياشي 1 / 206.